Ondernemingsrecht

Bestuurdersaansprakelijkheid

Voor gepaste zorgvuldigheid

Als ondernemer weet je: ondernemen is risico’s nemen. Als bestuurder van een vennootschap heb je een bepaalde vrijheid om te ondernemen. Als een bepaald besluit achteraf ongelukkig of verlieslatend is geweest, leidt dit niet automatisch tot bestuurdersaansprakelijkheid. Maar er zijn grenzen. Als je buitensporige risico’s neemt, het belang van de onderneming niet vooropstelt, crediteuren benadeelt of je niet aan je statutaire verplichtingen houdt ligt het risico van bestuurdersaansprakelijkheid wel op de loer.

Bestuurdersaansprakelijkheid

In de wet wordt onderscheid gemaakt tussen interne en externe bestuurdersaansprakelijkheid en bestuurdersaansprakelijkheid in faillissement.

Interne bestuurdersaansprakelijkheid

Interne bestuurdersaansprakelijkheid is geregeld in artikel 2:9 van het Burgerlijk Wetboek (BW). In dit artikel staat dat een bestuurder zijn taken ‘behoorlijk’ moet vervullen. In de wet wordt niet uitgelegd wat ‘behoorlijk’ is. De rechtspraak heeft dit begrip wel verder ingevuld: er is sprake van onbehoorlijk bestuur als de bestuurder een ‘ernstig verwijt’ kan worden gemaakt. Daarvan is in ieder geval sprake als een redelijk handelend en ervaren bestuurder in dezelfde omstandigheden van diezelfde beslissing had afgezien. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van onbehoorlijk bestuur als de bestuurder:

Middelen van de vennootschap gebruikt voor privédoeleinden.
Fraude of andere strafbare feiten pleegt.
Onverantwoorde en buitensporige financiële risico’s heeft genomen.
Heeft nagelaten de voor de bedrijfsvoering essentiële verzekeringen af te sluiten.

Externe bestuurdersaansprakelijkheid

Op grond van artikel 2:9 BW kan alleen de vennootschap zelf de bestuurder aansprakelijk stellen. Voor crediteuren die vinden dat zij door het handelen van een bestuurder zijn benadeeld en voor wie de vennootschap geen verhaal biedt, staat de weg van de onrechtmatige daad (artikel 6:162 BW) open. Dit kan in twee gevallen:

De bestuurder is namens de vennootschap verplichtingen aangegaan waarvan hij wist of moest begrijpen dat de vennootschap deze niet zou kunnen nakomen en geen verhaal zou bieden voor de daaruit ontstane schade.
De bestuurder heeft ervoor gezorgd dat de vennootschap haar verplichtingen niet nakomt en er geen verhaalsmogelijkheden zijn.

Belangrijk bij de beoordeling van deze vorm van bestuurdersaansprakelijkheid is of de bestuurder een ‘persoonlijk ernstig verwijt’ moet kunnen worden gemaakt. Uit de praktijk en de rechtspraak volgt dat telkens de concrete feiten en omstandigheden de doorslag geven of het de schuldeiser lukt om een bestuurder persoonlijk aan te spreken voor het uitblijven van betaling.

Bestuurdersaansprakelijkheid in faillissement

In artikel 2:248 BW is de bestuurdersaansprakelijkheid in faillissement geregeld. Als een vennootschap failliet gaat, onderzoekt de curator wat de oorzaak is van het faillissement en of er voorafgaand aan het faillissement sprake was van onbehoorlijk bestuur. De curator wordt geholpen door de wet. Als de boekhouding niet op orde is of als de jaarcijfers niet of te laat zijn gepubliceerd, levert dat een wettelijk vermoeden van onbehoorlijk bestuur op. Is dat het geval, en was dit een belangrijke oorzaak van het faillissement? Dan kan de curator de bestuurder(s) persoonlijk aansprakelijk stellen voor het tekort in het faillissement inclusief de kosten van het faillissement. Voor een bestuurder is het daarom van belang dat hij/zij ervoor zorgt dat de administratie op orde is, dat hij/zij belangrijke beslissingen vastlegt en het gevoerde bestuursbeleid kan onderbouwen.

Onze expertise, jouw gemak

De advocaten van Ariëns zijn gespecialiseerd in het ondernemingsrecht. We helpen bestuurders het risico op bestuurdersaansprakelijkheid te beperken, bijvoorbeeld als de onderneming in zwaar weer verkeert. Is een bestuurder eenmaal aansprakelijk gesteld? Dan staan we hem of haar bij met advies en procedures. Maar we helpen ook partijen die willen weten of zij een bestuurder aansprakelijk kunnen stellen. Heb jij een vraag of advies nodig? Neem dan gerust contact met ons op.

‘Erwin is nuchter en duidelijk’

‘Ik ben blij dat we in een complexe contractuele kwestie voor Erwin hebben gekozen. Hij heeft ons bedrijf uitstekend bijgestaan. Zijn scherpe analyses en doelgerichte strategie hebben geleid tot een effectieve oplossing. Ik waardeer zijn transparante communicatie en nuchtere benadering.’

Arianne Nootenboom, ondernemer

Ariëns Amersfoortse Advocaten

We nemen je tijd serieus

Je zit niet te wachten op ellenlange memo’s vol juridische mitsen en maren. Je wilt snel weten waar je aan toe bent. Procederen? Natuurlijk, als het moet. Maar als het mogelijk is zoeken we liever een praktische oplossing.

Geen doekjes tegen het bloeden

Tegen de wederpartij zeggen we waarop het staat; zo gaan we ook met jou om. Heb je iets niet zo goed aangepakt? Of geen sterke zaak? Dan hoor je dat van ons. En kijken we samen naar de best mogelijke oplossing.

Duidelijkheid staat voorop

Juridische zaken zijn complex en soms ook emotioneel beladen. We begrijpen dat je je daardoor overweldigd kunt voelen. Maar je staat er niet alleen voor. We vertellen je altijd duidelijk wat je kunt verwachten en wat we gaan doen.