In hoeverre heeft een uitgetreden vennoot nog het recht om stukken in te zien van de vennootschap onder firma (vof), waarvan hij eerder deel uitmaakte? Als die documenten nodig zijn voor zijn belastingaangifte heeft hij recht op inzage.

Twee vennoten gaan een vennootschap onder firma met elkaar aan. Een van hen treedt twee jaar later weer uit. Hij vordert dat de zittende vennoot bepaalde documenten afgeeft, die de vertrokken vennoot nodig heeft voor zijn aangifte inkomstenbelasting over het jaar van uittreding. Hij beroept zich op bepalingen uit de vennootschapsovereenkomst en op afspraken die via WhatsApp zijn gemaakt.

Vennootschapsovereenkomst

De kantonrechter (rechtbank Midden-Nederland) constateert dat die afspraak inderdaad in de vennootschapsovereenkomst staat, wat later is bevestigd in WhatsApp-berichten tussen beiden. De zittende vennoot heeft toegezegd de jaaropgave te zullen toesturen en moet die afspraak nakomen.

Overmacht

Maar dat doet de zittende vennoot niet: hij beroept zich op overmacht omdat hij overgaat op een nieuwe boekhouder. Hoewel hij aangeeft dat de vertraging bij het aanleveren van de stukken niet zijn schuld is, is pas van overmacht sprake – zo oordeelt de kantonrechter – als de vertraging ook niet 'het risico van hem' is. Hij heeft niet aangegeven waarom de wisseling van de boekhouder niet voor zijn risico komt. Hij heeft dus te weinig gesteld voor een geslaagd beroep op overmacht.

Onvoorziene omstandigheden

De zittende vennoot beroept zich ook op ‘onvoorziene omstandigheden’, ook vanwege de wisseling van de boekhouder. Voor het intreden van de gevolgen van onvoorziene omstandigheden is nodig dat sprake is van een vordering van de zittende vennoot om de gevolgen van de afspraken te wijzigen of (gedeeltelijk) te ontbinden. Die vordering is er niet. Er is zelfs helemaal geen sprake van een onvoorziene omstandigheid. Dat een boekhouder wordt vervangen, is niet iets wat voor partijen helemaal ondenkbaar is. Ten slotte heeft de zittende vennoot ook niet aangegeven waarom het onredelijk en niet billijk zou zijn om de afspraken in stand te houden. Opgeteld: de zittende vennoot heeft ook te weinig gesteld voor een geslaagd beroep op onvoorziene omstandigheden.

Dwangsom

De zittende vennoot moet de jaaropgave van de vof aan de vertrokken vennoot geven. Daar treuzelt hij al meer dan een jaar mee. De kantonrechter vindt het welletjes: de zittende vennoot heeft nu twee weken de tijd om dat te doen, anders verbeurt hij een dwangsom van € 100 per dag tot de dag waarop de afgifte van de jaaropgave plaatsvindt, met een maximum van € 2.000. De uitgetreden vennoot wilde gaan tot € 10.000, maar wist niet duidelijk te maken welk belang hij heeft bij een dergelijk hoog bedrag.

Kilometeroverzicht

De vertrokken vennoot wil ook de aangifte inkomstenbelasting van de zittende vennoot inzien, en die van zijn oud-partner, en het overzicht van de zakelijke kilometers en van medische kosten. Omdat het onduidelijk is waarvoor hij die informatie nodig heeft, krijgt de vertrokken vennoot deze stukken niet.

ECLI:NL:RBMNE:2024:5573

Bron:Rechtbank Midden-Nederland | jurisprudentie | ECLI:NL:RBMNE:2024:5573 11063905 / MC EXPL 24-2665 | 01-10-2024